Một trong những phương pháp dạy học thúc đẩy mạnh mẽ sự sáng tạo và tính chủ động ở học sinh không thể không kể đến các phương pháp dạy học tích cực. Bài viết này sẽ chia sẻ tới các bạn Phương pháp dạy học tích cực phổ biến nhất hiện nay.
Phương pháp dạy học tích cực là gì?
Phương pháp dạy học tích cực là một thuật ngữ rút gọn được dùng ở nhiều nước trên thế giới để chỉ phương pháp dạy học, mà ở đó giáo viên sẽ nói ra những gợi ý mang tính gợi mở để các em học sinh tranh luận và tự đưa rõ ra kết luận cuối cùng. Phương pháp này giúp phát huy khả năng sáng tạo, sự chủ động và tính tích cực của người học.
Ý nghĩa của cách dạy học tích cực
Khi đề cập đến phương pháp dạy học tích cực là nói đến cách dạy học, mà ở đó giáo viên sẽ là người khơi gợi, truyền đạt nội dung gợi mở các sai lầm để học sinh cùng bàn luận và đưa rõ ra luận điểm của mình. Tìm ra được điểm quan trọng nhất cũng giống như những vấn đề liên quan. Phương pháp này lấy sự chủ động tìm tòi và tư duy của học sinh để làm nền tảng, giáo viên chỉ là người dẫn dắt gọi mở vấn đề cho học sinh.
Xem thêm: Tài chính ngân hàng là gì? Học tài chính ngân hàng ra trường làm gì?
Ưu điểm của những phương pháp dạy học tích cực
Ưu điểm đối với người dạy
- Bài giảng thêm phần sinh động: Nhờ vào phương pháp này, bài giảng của giáo viên trở nên sinh động và có ý nghĩa hơn, đồng thời thầy cô sẽ mang lại sự thu hút được sự lưu ý của học sinh và nâng cao uy tín giảng dạy.
- Nâng cao chuyên môn: Vì phương pháp tích cực là một phương pháp khó, các thầy cô cần đầu tư nhiều thời gian và chất xám để có thể thiết kế bài giảng hoàn hảo. Cũng chính vì thế, trình độ chuyên ngành của thầy cô sẽ tăng lên đáng kể, ngày càng thích nghi với nhiều phương pháp đổi mới trong dạy học.
Ưu điểm đối với người học
- Chủ động hơn trong việc học: Với phương pháp này, yếu tố quyết định buổi học có thành công hay không là vì sự tham gia xây dựng bài sôi nổi của học sinh. Học sinh sẽ được chia sẻ kiến thức, chủ động lĩnh hội kiến thức không những qua thầy cô mà còn qua các bạn trong lớp.
- Kích thích khả năng sáng tạo: so sánh với việc để thầy cô hướng dẫn và học sinh chỉ việc ghi chép như trước đó, khi áp dụng những phương pháp dạy học tích cực, học sinh được phép thoải mái sáng tạo, giúp trí tưởng tượng về khối kiến thức vượt xa hơn.
- Ghi nhớ bài giảng lâu hơn: Hầu hết những ý tưởng mình tự nghĩ ra thì sẽ nhớ lâu hơn, trong bài học cũng không ngoại lệ. Học theo phương pháp tích cực sẽ giúp học sinh nhớ lâu hơn, ứng dụng vào thực tế hiệu quả hơn.
Điều kiện tiến hành phương pháp giảng dạy tích cực
Đối với vai trò giáo viên
Các giáo viên đứng lớp trực tiếp dạy học phải là người nắm chắc kiến thức thật tốt, đã trải qua quy trình đào tạo có tính chuyên môn. Nhằm để thích nghi tốt những thay đổi trong hình thức giáo dục, nâng cấp những chức năng và công việc của một người giáo viên thật hiệu quả.
Đối với vai trò học sinh
Học sinh phải có cách để xây dựng những phẩm chất của chính mình. Nhằm để thích nghi tốt một số phương pháp dạy học mới, nâng cao tính tự giác và mục đích trong học tập cùng với những trách nhiệm đối với hoạt động nhóm,…
Vai trò của phía nhà trường
Người gánh chịu hậu quả để khai triển phương pháp dạy học là hiệu trưởng. Người sẽ cùng lúc đó nhấn mạnh, phát triển các công tác giảng dạy tích cực. Đưa rõ ra các đề xuất mang tính tiến bộ hoặc cải cách giáo viên, hiệu trưởng cần luôn duy trì được thái độ tôn trọng và tán đồng với những ý kiến đóng góp dù là nhỏ nhất.
Xem thêm: Học khối b làm nghề gì? Các ngành khối B có triển vọng nhất
Phương pháp dạy học tích cực phổ biến nhất hiện nay
Phương pháp dạy học nhóm
Đây là một trong số phương pháp dạy học tích cực được đánh giá cao hiện nay, bởi nếu giáo viên có thể tổ chức tốt sẽ góp phần thúc đẩy giúp các em học sinh phát huy tính tích cực của bản thân. Cùng lúc đó phát triển khả năng làm việc nhóm, trách nhiệm và năng lực giao tiếp của các em.
Phương pháp nghiên cứu trường hợp điển hình
Cũng là một trong một số phương pháp dạy học được áp dụng phổ biến hiện nay. Với phương pháp này, giáo viên sẽ kể một câu chuyện có thật hoặc câu chuyện được viết dựa theo các tình huống diễn ra thực trong cuộc sống nhằm chứng minh cho một vấn đề nào đó. Phương pháp nghiên cứu trường hợp điển hình có thể sẽ được thực hiện bằng văn bản, đoạn ghi âm hoặc video.
Phương pháp nhập vai
Trong phương pháp này, giáo viên sẽ công bố một hoặc nhiều tình huống, chia lớp thành nhiều nhóm nhập vai và diễn thử những cách xử sự liên quan đến tình huống đấy. Mặc dù vậy việc nhập vai diễn theo tình huống là một phần, phần chính là từng nhóm phải công bố được kết luận về tình huống. Cuối cùng giáo viên sẽ đưa ra định hướng về những kết luận đó phần nào đúng và chưa đúng giúp học sinh hiểu sâu hơn về giá trị nhân văn trong mỗi tình huống.
Phương pháp tổ chức trò chơi
Đây chính là phương pháp lồng ghép trò chơi vào bài học để giải quyết một vấn đề nào đó. Đây được coi là một trong những phương pháp dạy học mới làm tăng sự hứng thú, thúc đẩy học sinh tìm hiểu vấn đề mạnh mẽ hơn.
Phương pháp vấn đáp
Ở phương pháp vấn đáp này là một sự lựa chọn rất quen thuộc và đã được áp dụng nhiều trong công tác dạy học. Phương pháp này là việc học sinh sau khi đã lĩnh hội được những kiến thức trong quá trình học tập, thì sẽ kiểm tra bằng hình thức vấn đáp với giáo viên hoặc cùng bạn học thay cho việc kiểm tra trên giấy như cách truyền thống.
Phương pháp giảng dạy thuyết trình
Thuyết trình là cách thức dạy học tích cực mà giáo viên sẽ truyền thụ kiến thức, kỹ năng cho người học thông qua lời nói, hình ảnh, video và các mô hình phụ trợ (nếu có). Bằng việc trình bày, giải thích, làm sáng tỏ vấn đề với những VD minh họa cụ thể, người nghe, người học sẽ dễ hiểu và lĩnh hội tốt hơn.
Phương pháp dạy học tích cực – đặt và giải quyết vấn đề
Giải quyết vấn đề là một vai trò rất quan trọng trong việc phát triển tư duy của con người. Mục tiêu của phương pháp đặt và giải quyết vấn đề đấy là giúp tập luyện khả năng của bản thân và nói ra những giải pháp nhanh. Phương pháp này không chỉ áp dụng trong môi trường học tập mà còn cho môi trường công ty, áp dụng trong việc giải quyết công việc và quản lý nhân viên.
Phương pháp dạy học theo góc
Với phương pháp này, học sinh sẽ thực hiện các vai trò khác nhau tại một vị trí cụ thể trong phạm vi của lớp học, từ đây đa dạng được phong cách học tập. Học sinh sẽ được lựa chọn phong cách học cũng như các hoạt động như: Khám phá, thực hành… Từ đây, học sinh có thể tăng cường năng lực sáng tạo, có cơ hội để phát triển bản thân cũng như đọc hiểu được các đề nghị của giáo viên.
VD về phương pháp học theo góc: Khi thầy cô giáo công bố một chủ đề về an toàn giao thông để học sinh bàn luận, đồng thời cũng cần công bố các góc học như viết, vẽ, tranh cãi, đọc, xem video…
Xem thêm: Ngành công nghệ thông tin có dễ xin việc không và học về những gì?
Qua bài viết trên, mình đã chia sẻ tới các bạn Phương pháp dạy học tích cực phổ biến nhất hiện nay. Hy vọng bài viết sẽ mang tới các bạn nhiều thông tin hữu ích. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết!
Văn Tài – tổng hợp
Tham khảo nguồn: (websitehoctructuyen.com, giasuhanoigioi.edu.vn,…)
