Chế độ thủ trưởng là gì là một trong những từ khóa được gg search nhiều nhất về chủ đề chế độ thủ trưởng là gì. Trong bài viết này, quantrinhansu.vn sẽ viết bài viết chế độ thủ trưởng là gì? Tại sao có chế độ thủ trưởng?
Chế độ thủ trưởng là gì? Tại sao có chế độ thủ trưởng?
hầy giáo Nguyễn Nguyên chỉ ra những điểm hạn chế của chế độ thủ trưởng trong trường học khiến quy chế dân chủ bị vô hiệu hóa.
Tòa biên soạn trân trọng send đến độc giả post.
Lúc sinh thời, Chủ tịch Sài Gòn cho rằng: “Dân chủ là cái quý báu nhất của nhân dân, là chìa kiềm hãm vạn năng để khắc phục mọi khó khăn”.
Điều này đã được thực tiễn chứng minh hoàn đúng đắn trong quá trình xây dựng và bảo vệ đất nước.
Bởi khi thực hiện một plan, một công việc gì thì việc đàm đạo thấu đáo của nhiều người, của cả đơn vị sẽ không khó khăn kéo đến thành công.
ngoài ra, cho đến nay các tổ chức hành chính sự nghiệp đã thực hiện chế độ thủ trưởng nên nhiều trường học đang xảy ra tình trạng có những hiệu trưởng độc đoán, chuyên quyền và kéo đến nhiều sai phạm, quy chế dân chủ thực hiện ngành cơ sở vẫn đưa tính hình thức.
![]() |
Hiệu trưởng lạm quyền gây ra mất dân chủ trong trường học. (Ảnh minh họa: NOP/Tuoitre.vn) |
thành ra, ngày 24/3 vừa qua, khi chủ trì hội nghị về quy chế dân chủ trong cơ sở dạy bảo huấn luyện, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đang chia sẻ:
“kênh nào quyền lực hội tụ hoàn toàn vào một người sẽ easy dẫn đến bị tha hóa“.
Những share của Phó Thủ tướng cho thấy được nhiều trằn trọc của ông khi Nhìn về quy chế dân chủ trong cơ sở giáo dục.
Thực hiện quy chế dân chủ Quan sát từ hệ thống văn bản
Ngày 01/3/2000, Bộ giáo dục và đào tạo đã ban hành Quyết định số 04/2000/QĐ-BGDĐT về “Quy chế thực hiện hiện dân chủ trong hoạt động nhà trường”.
Tại Điều 1 của Quyết định này đang nêu lên mục đích việc thực hiện dân chủ trong nhà trường giống như sau:
1. Thực hiện dân chủ trong nhà trường nhằm thực hiện tốt nhất, có hiệu quả nhất những điều Luật dạy bảo quy định theo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân sử dụng, dân kiểm tra” trong các hoạt động của nhà trường thông qua các thể loại dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện;
Đảm bảo cho công dân, cơ quan, tổ chức được quyền giám sát, kiểm tra, đóng góp quan điểm tham gia xây dựng sự nghiệp giáo dục, làm cho dạy bảo thực sự là của dân, do dân và vì dân.
2. Thực hiện dân chủ trong nhà trường nhằm phát huy quyền làm chủ và huy động tiềm năng trí tuệ của hiệu trưởng, nhà giáo, người học, đội ngũ cán bộ, công chức trong nhà trường theo luật định;
Góp phần xây dựng nền nếp, trật tự, kỷ cương trong mọi hoạt động của nhà trường, ngăn chặn các hiện tượng tiêu cực và tệ nạn thế giới, thực hiện Nhiệm vụ tăng trưởng dạy bảo phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng và pháp luật Nhà nước.
![]() Tôi đề xuất các trường được tự chủ mọi mặt, không để Phòng can thiệp nữa |
rõ ràng, những mục đích được chỉ dẫn cụ thể của Bộ dạy bảo và training vừa mới đề cao tính dân chủ trong các tổ chức trường học.
người khác có quyền góp ý kiến đóng góp để thiết lập tổ chức, nhằm phát huy quyền làm chủ và ngăn chặn các hiện tượng tiêu cực (nếu có) xảy ra.
Việc thực hiện quy chế dân chủ k chỉ tạo điều kiện cho lãnh đạo nhà trường Quan sát nhận được những điều chưa được của mình để điều chỉnh các hoạt động, các plan nhà trường một mẹo tốt nhất.
cùng lúc, còn tạo nên sự đoàn kết, thống nhất trong toàn thể đơn vị nhà trường để hướng tới mục tiêu “dạy tốt, học tốt” của tổ chức.
Cũng trong Quyết định số 04/2000/QĐ-BGDĐT đang nêu rõ một số trách nhiệm của hiệu trưởng đối với việc quản lí đơn vị mình như sau:
– Lắng nghe và tiếp thu những quan điểm của cá nhân, đơn vị, đoàn thể trong nhà trường và có các biện pháp khắc phục đúng theo chế độ, chính sách hiện hành của nhà nước, theo nội quy, quy chế, điều lệ của nhà trường và thêm vào với thẩm quyền, trách nhiệm được giao cho Hiệu trưởng.
Trong trường hợp vượt quá thẩm quyền giải quyết của Hiệu trưởng thì phải thông báo cho một mình, tổ chức, đoàn thể trong nhà trường biết và báo cáo lên cấp trên.
– Thực hiện chế độ công khai tài chính theo quy định của nhà nước; công khai các lợi ích, chế độ, chính sách và việc đánh giá định kỳ đối với nhà giáo, cán bộ, công chức, người học.
– Gương mẫu, tiên phong trong việc đấu tranh chống những biểu hiện k dân chủ trong nhà trường, như: cửa quyền, sách nhiễu, định kiến, trù dập, giấu diếm, bưng bít, làm sai sự thật, sử dụng trái quy tắc và những biểu hiện k dân chủ khác.
– Thực hiện nghiêm túc nguyên tắc quy tụ dân chủ trong cai quản nhà trường.
phối hợp chặt chẽ với các đơn vị, đoàn thể, các một mình trong nhà trường, phát huy dân chủ trong đơn vị hoạt động của nhà trường.
![]() Thêm một hiệu trưởng bị đề nghị kỷ luật vì lạm thu |
Quy định là vậy nhưng thực tế ở một số tổ chức cơ sở thì sao?
Rất ít những hiệu trưởng chịu “lắng nghe” quan niệm đóng góp, xây dựng của cấp dưới mình.
Các quan niệm của cấp dưới thường bị phản bác.
Quy chế công khai tài chính không mấy trường thực hiện, nếu có thì giáo viên cũng không thể nào hiểu được theo phương pháp công khai của kế toán và hiệu trưởng nhà trường.
Chỉ là những con số khái quát là chi liên tục bao nhiêu, chi không thường xuyên bao nhiêu.
Trong trường, đều có ban thanh tra nhân dân nhưng mỗi khi cần quyết toán hoặc có đoàn thanh tra tài chính của cấp trên về thì kế toán gọi trưởng ban thanh tra lên kí.
Kế toán lật tờ nào thì thanh tra kí tờ đó. Bởi, thực tế ban thanh tra đâu có nghiệp vụ kế toán mà biết được họ thu và chi như thế nào?
Và cũng không có ai “đủ bản lĩnh” đòi lật từng tờ để nhìn thấy rồi mới kí bởi đây là công việc chỉ khi nào cận kề thời gian thanh, kiểm tra thì… mới kí.
Trong khi, Quyết định số 04/2000/QĐ-BGDĐT quy định trách nhiệm của ban thanh tra như sau:
“Ban Thanh tra nhân dân có trách nhiệm thực hiện tính năng giám sát, kiểm tra việc thực hiện quy chế dân chủ, có trách nhiệm lắng nghe quan niệm của quần chúng, phát hiện những vi phạm quy chế dân chủ trong nhà trường để đề xuất hiệu trưởng giải quyết.
Hiệu trưởng k giải quyết được thì báo cáo lên cấp có thẩm quyền trong lĩnh vực theo phân cấp cai quản để xin quan điểm chỉ đạo giải quyết”.
![]() Trong trường học hiện chỉ có dân chủ thể loại |
Thế nhưng, trong trường việc vi phạm quy chế dân chủ thì mấy khi giảng viên “vi phạm”.
Vậy nếu ban giám hiệu vi phạm thì thanh tra báo lên hiệu trưởng để hiệu trưởng khắc phục sao?
Nên nhớ rằng ban thanh tra chỉ là những giáo viên kiêm nhiệm thì làm sao dám làm được việc đó?
Các đoàn thể trong nhà trường có thực hiện được đúng chức năng, Nhiệm vụ của mình hay k thì chúng ta cứ Quan sát lại các vụ việc lạm thu từ đầu năm học đến nay sẽ thấy và hiểu được quy chế dân chủ ở cơ sở.
vì sao có rất nhiều trường học lạm thu từ Nam chí Bắc mà tất cả các vụ việc đó đều là sự “tức nước vỡ bờ” của phụ huynh thì dư luận mới biết?
Trong trường có vô số đoàn thể để giám sát nhưng có lẽ phần nhiều đều bị hiệu trưởng vô hiệu hóa hết.
do đó, ta mới thấy tình trạng lạm thu tràn lan.
Nào là Trường tiểu học Đặng Cương (Hải Phòng); Trường tiểu học Lệ Xá (Hưng Yên); Trường tiểu học Nam Dinh (Quảng Bình); Trường tiểu học Uy Nỗ (Hà Nội); Trường trung học cơ sở Minh Tân (Hải Phòng)….
Dư bàn luận sẽ đặt câu hỏi, tại sao tập thể sư phạm nhà trường lại đủ nội lực “ngồi im” để Nhìn hiệu trưởng nhà trường “tác oai, tác quái” mà không tranh đấu.
Việc tranh đấu, chống tiêu cực của giáo viên chúng ta luôn luôn thấy có rất nhiều và có nhiều giáo viên bị trù dập một phương pháp có nền tảng.
Chỉ cần gõ vài từ khóa trên google.com vừa mới cho chúng ta vô vàn những trường hợp giáo viên bị trù dập thê thảm.
Còn chế độ thủ trưởng thì quy chế dân chủ ở cơ sở sẽ bị vô hiệu hóa
Tại mục 5, Điều 7 của Nghị định số 157/2007/NĐ-CP về quy định chế độ trách nhiệm đối với người giỏi nhất cơ quan, tổ chức, tổ chức của Nhà nước trong thi hành nghĩa vụ, công vụ cho thấy người đứng đầu đơn vị hiện tại có quá nhiều quyền lực.
Đó là: “tuyển dụng, sử dụng, phân tích, training, bồi dưỡng, nâng lương, cử dự thi nâng ngạch, quyết định nâng ngạch, bổ nhiệm, khen thưởng, kỷ luật, cho nghỉ chế độ và cai quản đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo đúng chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước“.
![]() Hiệu trưởng quá nhiều quyền sẽ dẫn đến lạm quyền |
Còn trong Điều 19 Thông tư số 12/2011/TT-BGDĐT ban hành điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học quy định về nghĩa vụ và quyền hạn của Hiệu trưởng như sau:
1. nghĩa vụ và quyền hạn của Hiệu trưởng
a) xây dựng, đơn vị bộ máy nhà trường;
b) Thực hiện các quyết nghị của Hội đồng trường được quy định tại khoản 3 Điều 20 của Điều lệ này;
c) thiết lập quy hoạch tăng trưởng nhà trường; xây dựng và tổ chức thực hiện plan nghĩa vụ năm học; báo cáo, đánh giá hiệu quả thực hiện trước Hội đồng trường và các cấp có thẩm quyền;
d) Thành lập các tổ chuyên môn, tổ văn phòng và các hội đồng tư vấn trong nhà trường; bổ nhiệm tổ trưởng, tổ phó; đề nghị các thành viên của Hội đồng trường trình cấp có thẩm quyền quyết định;
đ) thống trị giảng viên, nhân viên; quản lý chuyên môn; phân công công tác, check, phân tích xếp loại giáo viên, nhân viên;
Thực hiện công tác khen thưởng, kỉ luật đối với giảng viên, nhân viên; thực hiện việc tuyển nhân viên giảng viên, nhân viên;
Ký hợp đồng lao động; tiếp nhận, điều động giáo viên, nhân sự theo quy định của Nhà nước;
e) quản lý học sinh và các hoạt động của học sinh do nhà trường tổ chức;
Xét duyệt hiệu quả phân tích, xếp loại học sinh, ký xác nhận học bạ, ký công nhận hoàn thiện chương trình tiểu học cho học sinh tiểu học (nếu có) của trường phổ thông có nhiều cấp học và quyết định khen thưởng, kỷ luật học sinh;
g) thống trị tài chính, tài sản của nhà trường;
h) Thực hiện các chế độ chính sách của Nhà nước so với giáo viên, nhân sự, học sinh;
tổ chức thực hiện quy chế dân chủ trong hoạt động của nhà trường; thực hiện công tác xã hội hóa giáo dục của nhà trường;
i) Chỉ đạo thực hiện các phong trào thi đua, các cuộc vận động của ngành; thực hiện công khai so với nhà trường;
k) Được đào tạo nâng cao trình độ, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ và hưởng các chế độ, chính sách theo quy định của luật pháp.
Chỉ cần Quan sát vào những quy định của các văn bản hiện hành, ta cũng thấy được vì sao giáo viên hiện tại lại sợ hiệu trưởng nhiều đến thế.
Bởi hiệu trưởng cũng cùng lúc là bí thư chi bộ, là chủ account của đơn vị, là người bổ nhiệm phần lớn các chức vụ trong trường…
Vậy nên, ai không nghe lời, k sử dụng theo, chống đối hiệu trưởng thì làm sao để mà yên ổn được.
Hiệu trưởng k xử thì “lính ruột” của hiệu trưởng sẽ xử.
Chính thành ra, mọi quyết định của hiệu trưởng vừa mới đưa ra thì hầu như tất cả phải tuân lệnh và thi hành, dù không phải kế hoạch, quyết định nào cũng đúng, cũng thích hợp.
Có nên duy trì chế độ “thủ trưởng” trong nhà trường?
Việc duy trì chế độ thủ trưởng tổ chức hiện giờ vừa mới bộc lộ rất nhiều giới hạn, nhất là ở các tổ chức trường học.
Chúng ta đã dành cho hiệu trưởng quá nhiều quyền hành nên nhiều hiệu trưởng đang trở thành những “ông vua con” ngành trường học.
rạch ròi câu nói của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam vừa mới khái quát toàn bộ được thực trạng hiện nay ở nhiều nhà trường:
“kênh nào quyền lực hội tụ hoàn toàn vào một người sẽ easy dẫn đến bị tha hóa“.
![]() Để rồi nhìn thấy mấy người sống có yên ổn nổi không? |
Ngoài việc quy tụ quá nhiều quyền lực và là chủ account của tổ chức thì hiệu trưởng hiện nay cũng được quá nhiều ưu tiên và nhiều ích lợi và gần như hiệu trưởng đã đứng riêng một cõi trời.
Đó là trong nhà trường thì chỉ mình hiệu trưởng được gọi là công chức, toàn bộ còn lại là viên chức.
Cả trường chỉ mình hiệu trưởng không hề đóng bảo hiểm thất nghiệp (phải chăng đây là sự mặc định k bao giờ bị mất việc?).
trước đó, khi Nghị định 56 chưa sửa đổi bằng Nghị định 88 thì hiệu trưởng nhà trưởng cũng là người duy nhất không phải viết sáng kiến kinh nghiệm…!
hiện nay, việc bổ nhiệm các thành viên ban giám hiệu nhà trường luôn luôn thuộc thẩm quyền của các Uỷ ban nhân dân của huyện và tỉnh (tùy cấp học).
Là người lãnh đạo trực tiếp của mình nhưng giáo viên k có quyền mô tả hay bỏ phiếu.
Theo qui định hiện hành thì hiệu trưởng không tại vị quá 2 nhiệm kì tiếp tục tại một tổ chức trường học.
Thế nhưng, trước khi làm hiệu trưởng thì các vị này cũng đang từng đảm nhận 1-2 nhiệm kì phó hiệu trưởng nhà trường, khi được bổ nhiệm hiệu trưởng thêm 2 nhiệm kì nữa thì quả là một khoảng thời gian tại vị dài kinh khủng đối với giáo viên trong trường.
Khi hết một nhiệm kì (5 năm) thì phòng, (sở) giáo dục về get phiếu tín nhiệm đối với ban giám hiệu nhà trường.
nhìn thấy ra qui trình cũng khách quan lắm, dân chủ lắm nhưng bản chất sự việc luôn luôn tạo sự hoài nghi cho giảng viên trong đơn vị.
![]() Trường học k thể là vương quốc riêng của dù là ai |
Bởi một lẽ là lãnh đạo sở, phòng k có khi nào công bố hiệu quả get phiếu tín nhiệm của ban giám hiệu trước toàn thể Hội đồng sư phạm.
Mà, theo lãnh đạo cấp trên thì “đây chỉ là một kênh đọc qua để chúng tôi có cơ sở bổ nhiệm lại các thành viên Ban Giám hiệu nhà trường trong kiềm hãm tới”.
làm như vậy, rạch ròi có cũng giống như không. Ai đủ nội lực biết phiếu tín nhiệm đó thấp hay cao, ai biết được “quãng đường” từ tổ chức cơ sở đến phòng, sở dạy bảo nó “dài” bao nhiêu?
Chỉ có điều rất ít hiệu trưởng sử dụng 1 nhiệm kì/ 1 đơn vị mà chủ yếu là đảm nhận 2 nhiệm kì thường xuyên tại một đơn vị.
Và ở nhiệm kì thứ 2 của mình, nhiều hiệu trưởng không còn nhiều động lực để đầu tư và thiết lập nhiều vào chuyên môn như nhiệm kì thứ nhất.
Có lẽ, chế độ thủ trưởng tổ chức trong các trường học bây giờ đã bộc lộ nhiều hạn chế và k phù hợp với thực tế Nhiệm vụ của ngành nghề.
Quyền lực hội tụ cho một người quá nhiều nên quy chế dân chủ ở đơn vị trở nên mờ nhạt và thể loại.
Nên chăng, đang đến lúc chúng ta cải thiện hướng dẫn nghĩ, phương pháp sử dụng bây giờ thì mới tránh được sự độc đoán, độc quyền của một số hiệu trưởng.
Chỉ khi nào, trường học thực sự dân chủ thì mới xúc tiến tổ chức phát triển được.
Nguồn: https://giaoduc.net.vn/